Wildebijen Grijze zandbij

Grijze zandbijAndrena vaga

Grote zwarte bijen met een grijswit behaard borststuk en een glad, glanzend, dun en niet opvallend behaard achterlijf Lengte: vr 13-15, m 11-14 mm

Milieu grijze zandbij

Lees meer

Grafiek en/of kaartje naar T.M.J .Peeters et al.. Waarneming.nl. en anderen.-

Vrouwtje: achterlijfspunt, bruinzwart behaard; poten zwart, tarsen bruinachtig; floccus en beharing dijen wit, de schenen (scopa) zwart behaard; middenveld (achterkant borststuk) glad; lengte 13-15 mm.

Mannetje:gezicht dicht wit behaard; tergieten dun behaard, sternieten (segmenten onderkant achterlijf) zonder duidelijke haarbandjes; lengte 11-14 mm;

Vliegperiode: half maart- half mei(start bloei boswilg - einde bloei kruipwilg)

Habitat: allerlei open tot tamelijk gesloten zandige tot lemige bodems; zandgroeven, zandverstuivingen, dijken en grazige en vrij dicht begroeide taluds (o.m Deventer langs de IJssel), frequent gemaaid grasland (centrum Veenendaal), zandige overhoeken, bospaden, wegbermen (Utrechtse Heuvelrug) etc.. Kan ook foeragerend in tuinen met wilgen voorkomen, maar alleen in woonwijken die niet te ver (200-300m) van de nest plaatsen afliggen. Bijvoorbeeld in tuinen van Amsterdam IJburg.

Nesten: graven een nest in leemarm tot leemrijk zand (situatie foto's), zowel op vlakke bodems als op steilwandjes. De bodem is meestal kaal of ijl , soms zelf tamelijk dicht begroeid. Op droge voedselarme plekken kunnen grote aantallen nesten voorkomen: honderden, soms duizenden nesten bij elkaar. Vooral in vroegere zandafgravingen, die al een tijd in gebruik waren en waar veel wilgenopslag aanwezig was.

Bloembezoek
Is geheel afhankelijk van (gespecialiseerd op) wilg: bittere wolg, boswilg, grauwe wilg, geoorde wilg, kruipwilg, laurierwilg, schietwilg

Voorkomen in Nederland: Algemeen op de binnenlandse zandgronden; elders zeldzaam tot zeer zeldzaam..

Koekoeksbijen: Nomada lathburiana (Roodharige wespbij) en Sphecodes gibbus

Beheer: Zonder beheer of andere successie remmende processen, groeien de plekken waar kolonies van de grijze zandbij voorkomen geleidelijk aan dicht. In de beginfase van dit proces kunnen de bijen hier nog een aantal jaren blijven nestelen (in ijle, maar dichtgroeiende grazige vegetaties), maar ze verdwijnen wel na verloop van tijd. Als bijvoorbeeld zandgroeven niet meer worden geëxploiteerd, nemen alle gravende bijen af, maar bijen die in kolonies leven, nemen sterker af. Dit is in de zandgroeven van Kwintelooijen het geval. Door recreatief gebruik treedt echter erosie op. Niet alleen door het gebruik zelf, maar ook door de secundaire erosie ten gevolge van regen. Dit leidt weer tot nieuwe open plekken. De grijze zandbij is nog niet bedreigd, maar open zandige plaatsen in combinatie met wilgen lijken wel steeds schaarser te worden.

Vrouwtje grijze zandbij - Andrena vaga