Klokjesfamilie - Campanulaceae Overzicht soorten
Kruiden met enkelvoudige verspreide bladen die vaak melksap bevatten.
Bloem
- Bloemen regelmatig of tweezijdig symmetrisch en met een vergroeidbladig bloemkroon en kelk, kelkslippen 3-5; bloemkroon overwegend 5 spletig, soms tweelippig.
- Meeldraden 5; helmhokjes openen aan de binnenkant.
- Stamper: onderstandig, 3-5-hokkig vruchtbeginsel; Stijl 1 met stijf uitstaande haren bezet en 2-5 stempels.
- Bloeiwijze: gevarieerd.
- Nectariën: discus tussen vruchtbeginsel en meeldraden.
Vrucht: een 3-hokkige doosvrucht die aan de bovenkant met gaatjes open gaat.
Bestuivingsinrichtig bij de inheemse soorten (naar Heimans, et al., 1983)
Bestuivingsinrichting lijkt veel op die van de composieten. De meeldraden staan in de bloemknop stijf kokervormig om de stijl heen en de helmhokje gaan open voordat de stempels zich spreiden. De stempels zijn daardoor niet ontvankelijk voor stuifmeel. De naar boven groeiende stijl schuift met zijn haren het stuifmeel naar de opening van de bloem, de helmknoppen functioneren dan niet meer of zijn reeds verschrompeld. Bijen en andere insecten verzamelen het stuifmeel van de ("geloten") stijl. Daarna buigen de stempels zich uiteen waardoor bevruchting met ander stuifmeel mogelijk wordt. Als er geen insectenbezoek plaatsvindt, buigen de stempels zich naar de stijl waar nog stuifmeel aanwezig is en vervolgens zelfbestuiving plaatsvindt.
De tweekleurige zandbij verzameld stuimeel op de stijl van akkerklokje
 
Stijlen met stuifmeel. Rechts met maskerbij: verzamel het met zijn mond
 
Prachtklokje (L) en Campanala 'samentha (R)met gespreide stempels en verdrogende meeldraden
 
Enkele voorbeelden (Voor Nederlandse of wetenschappelijk namen zie overzicht)
Akkerklokje Grasklokje
   
Zandblauwtje Tuinlobelia
--
Soorten op deze website
Campanula carpatica Karpatenklokje
Campanula glommerata Kluwenklokje
Campanula latifolia Breedklokje
Campanula latiflora Celtisbladklokje
Campanula persicifolia Prachtklokje
Campanula portenschlagiana Dalmatiëklokje
Campanula poscharskyana Kruipklokje
Campanula rapunculoides Akkerklokje
Campanula rapunculus Rapunzelklokje
Campanula rotundifolia Grasklokje
Campanula trachelium Ruig klokje
Jasione montana Zandblauwtje
Legousia speculum-venertis Groot spiegelklokje
Lobelia erinus Tuinlobelia
Soorten genoemd in het Plantenvademecum (Koster, 2007) waarvan nog geen foto's met bijen of vlinders beschikbaar zijn.
Campanula cochleariifolia
Vaste plant: jun-jul, lichtblauw, blw. alleenstaand. Hemi, ca. 0,1. MILIEU: iets vochtige tot vochthoudende, neutrale lemige bodems of stenig substraat; gevoelig voor winternatte bodems; zonnig. VERSPR: Europees berggebied. FAUNA: w.bij, hom, hb[np witachtig]3.
Campanula fenestrellata
Vaste plant: jun-aug, blauw, blw. alleenstaand; matvormend. Hemi, ca. 0,1. MILIEU: droge, voedselarme, neutrale tot kalkhoudende bodems; zeer gevoelig voor winternatte bodems; zonnig. VERSPR: Zuidoost-Europa. FAUNA: w.bij, hom, hb[np witachtig]1.
Campanula patula - Weideklokje
Vaste plant: mei-jul, blauw, armbloemige pluim. Hemi, 0,3-0,5. MILIEU: vochtige, matig voedselrijke bodems; voornamelijk in grazig vegetatie en hooilanden; zonnig. VERSPR.nl: zeer zeldzaam in het rivierengebied. FAUNA: w.bij, hom, hb[np witachtig]3. beschermd.
Codonopsis ovata
Vaste plant: jun-jul, blauw, blw. okselstandig alleenstaand. Hemi, 0,3-0,7. MILIEU: vochtige, humus-, matige voedselrijke bodems. VERSPR: Himalaya. FAUNA: hb[n]?
Phyteuma spicatum subsp. spicatum - Witte rapunzel
Vaste plant: eind mei-half juni, geelwit, blw. compact aarvormig. Hemi, 0,3-0,8. MILIEU: vochtige, matig voedselrijke, min of meer neutrale humushoudende bodems; het meest in loofbosbeken, beschaduwd. VERSPR.nl: zeer zeldzaam in de binnenlandse zandgrondgebieden. FAUNA: hom, hb[np]1.
Phyteuma spicatum subsp.nigrum - Zwarte rapunzel
Vaste plant: eind mei-half juni, paarsblauw, blw. compact aarvormig. Hemi, 0,3-0,8. MILIEU: vochtige, schrale tot matig voedselrijke min of meer neutrale, zandige tot lemige en humushoudende bodems; in loofbossen en graslanden; beschaduwd. VERSPR.nl: zeldzaam in Zuid-Limburg. FAUNA: hom, hb[np]1. .
Trachelium caeruleum - Halskruid
Eenjarig: jul-aug, violetblauw, wit, blw. tuilvormig. Ther,0,8-1.0. MILIEU: iets vochtige, matig voedselrijke bodems; zon met middag schaduw. VERSPR: Mediterraan. FAUNA: hb[np]1.