Kruidvlier - Sambucus ebulus ---
Muskuskruidfamilie - Adoxaceae; voorheen Kamperfoelifamilie - Caprifoliaceae
Hommelplant, drachtplant, vlinderplant.
Een overblijvende (vaste) plant
Bloeiperiode: juni - half augustus
Bloem: wit tot ca. rood aangelopen, helmknoppen rood, bruinrood verkleurend; bloeiwijze een eindstandige vlakke tuil, maar in de oksels van de bovenste bladeren kunnen ook kleinere tuilen ontstaan
Blad: neven geveerd (5 tot 13 langwerpige deelblaadjes), bladrand fijn gezaagd
Vrucht: bessen zwart
Hoogte: 0,8-2,00 hoog. De hoogte is sterk afhankelijk van de bodemvruchtbaarheid en hoeveelheid zon; op beschaduwde plaatsen kunnen ze sterk rekken.
Plant met lange, sterk vertakkende wortelstok, waardoor de plant zeer dichte vegetaties kan vormen
Jonge gegroefde en meestal onvertakte stengels trekken (voor de bloei) vaak slijmerige draden bij het afbreken; stengels
Milieu en groeiplaats: op vochtige, matig voedselrijke, minerale(leem, rivierklei en leemhoudend zand) maar humushoudende, niet zure, liefst kalkhoudende bodems; volle zon-licht beschaduwd; langs bosranden en kapvlakten (vooral in Zuid-Limburg), spoorbermen (Z-L), rivierdijken (Waal), bermen. Elders in Europa ook, kanaaloevers, akkerranden overhoeken.
Verspreiding in Nederland: (zeer) zeldzaam, komt het meeste voor in Zuid-Limburg verder in het oostelijk rivieren gebied.
Fauna: in Zuid-Frankrijk op vochtige plaatsen een universele insectenplant die ook door wilde bijen wordt bezocht. Wellecht ook in Nederland
Toepassing: in hoofdzaak kruidentuinen, botanische tuinen; kan ook in grote tuinen, parken en op landgoederen worden toegepast; plant en bessen zijn giftig!
Beheer: als ruigte beheren, hooguit na het volledig afsterven van de stengels maaien; de plant is zeer gevoelig voor zomermaaien; bij jaarlijks maaien, raken de wortelstokken snel uitgeput, waardoor de plant sterk gaat kwijnen en op termijn verdwijnt.
Wilde solitaire bijen: Alleen in Zuid-Frankrijk waargenomen.
Dracht: nectar en (geelachtig) stuifmeel. Indicatie voor dracht: code 3, maar wel dicht in de buurt van bijenvolken. In tegenstelling met de gewone vlier heb ik op kruidvlier nog geen honingbijen met klompjes stuifmeel waargenomen (ook niet in het buitenland).
 
Platen kruidvlier- (bron: Flora Batavia Jan Kops et al.)
 
Platen kruidvlier- (bron: Flora Danica Georg Oeder Christia)
 
Fragment bloeiwijze kruidvier
 
Bloemen
 
Bessen kruidvier
 
Fragment Vegetatie met kruidvlier (dijk bij Ooijpolder Waal, 2010)
 
Honingbijen
 
Honingbijen
 
Honingbijen -
 
Honingbijen
 
Aardhommel
 
Bont zandoogje
 
Bont zandoogje zuigt nectar
 
Dagpauwoog zuigt nectar
 
Dagpauwoog zuigt nectar -
 
Dagpauwoog zuigt nectar -
 
Dagpauwoog zuigt nectar