Grote ratelaar - Rhinanthus angustifolius --
Bremraapfamilie - Orobanchaceae; voorheen Helmkruidfamilie - Scrophulariaceae |
| Hommelplant, (bijenplant) |
 |
Een eenjarige plant |
| Bloeiperiode: mei-juli (sept) |
| Bloem: geel, bovenlip bloemkroon zijdelings afgeplat, kroonbuis zwak naar boven gebogen; kelk opgeblazen en zijdelings afgeplat; schutbladen bleker dan de stengelbladen, bloeiwijze een tros; |
| Blad: lijnvormige tot langwerpig en tegenoverstaand; bladrang getand |
| Vrucht: doosvrucht |
| Hoogte: 0,1-0,6 (-0,8) |
| Opmerking: halfparasiet op grassen |
| |
| |
| |
|
| Milieu & Groeiplaats: natte tot vochtige, voedselarme tot matig voedselrijke bodems; behalve op zeeklei; in grazige vegetaties in de duinen, voornamelijk in onbemeste hooilanden, bermen, op dijken, spoordijken en -bermen; soms ingezaaid in stadsparken en stadsbermen; zon-licht beschaduwd. |
| Verspreiding in Nederland: met uitzondering van zeekleigebieden en de droge gebieden vrij algemeen. |
| Toepassing: allerlei grazige vegetatie in de openbaar groen (zie foto's) en in tuinen. |
| Beheer: eenmaal per jaar vanaf half juli-augustus maaien. Deze soort is tamelijk gevoelig voor te vroeg maaien; een te vroege maaibeurt verhindert de zaadvorming. Doordat het zaad kort kiemkrachtig is, verdwijnt de soort vrij snel bij een verkeerd beheer. Afhankelijk van de weersomstandigheden en bodemvochtigheid kan het zaad vanaf half juni al rijp zijn (in hoofdzaak in het zuiden en westen van het land); in stedelijk gebied waar de soort in bermen en grasvelden is uitgezaaid kan soms een tweede maaibeurt in het najaar gewenst zijn; De plaatselijk populaties zijn gewoonlijk tamelijk dynamisch. Het ene jaar kan de soort dominant voorkomen terwijl een jaar later de soort bij mondjesmaat aanwezig is. Voor het uitzaaien is niet veel zaad nodig. Als de soort aanslaat. kan de soort het seizoen daarna al in grote aantallen voorkomen. Bij te dichtige grazige vegetaties slaat deze soort niet aan. Het oude recept is dan in het begin (het eerste jaar) 2 of zelfs 3 keer per jaar maaien en afvoeren. Met zaden of zaadmengels afkomstig uit het buitenland moet men zeer terughouden zijn. Daar kan ook harige ratelaar in voorkomen wat leidt tot ongewenste floravervalsing. |
| Wilde solitaire bijen: alleen grote bladsnijder waargenomen ( in de Weerribben en bij Breukelen) |
| Dracht: geen honingbijen waargenomen. |
| |
| Plaat - (bron plaat: O.W. Thomé Flora von Deutschland, Österreich und der Schweiz) |
|
| |
| Bloeiwijze |
 |
| |
| Zaaddozen grote ratelaar |
 |
| |
| Een nat hooiland bij Omoord Rotterdam (1996) |
 |
| |
| Een nat hooiland in het Spoolderbos (park) in Zwolle(1996) |
 |
| |
| Een natuurontwikkeling in Vlaardingen-Holywijk met moeraskartelblad (paars)(1997) |
 |
| |
| Fragment vegetatie met brede orchis |
 |
| |
| Een vijvertalud in Amersfoort (2004) |
 |
| |
| Vijvertalud in het Spoolderbos in Zwolle (1991) |
 |
| |
| Een kanaalberm in Maasland (1996) |
|
| |
| Een wegberm in Zoetermeer (1997) |
 |
| |
| Holywijk Vlaardingen: vijvertalud met margriet en grote ratelaar (1990) |
 |
| |
| Een achtertuin |
 |
| |
| Een achtertuin: zicht vanuit het huis |
 |
| |
| Het zeer vochtige gedeelte van de achtertuin met grote ratelaar en rietorchis |
 |
| |
| Tuin Provinciehuis Utrecht (1991) |
 |
| |
| Tuin Provinciehuis Utrecht (1991) |
 |
| |
| Aardhommes zoekn nectarl |
 |
| |
 |
| |
 |
| |
 |
| |
