Zwanenbloem - Butomus umbellatus
Zwanenbloemfamilie - Butomaceae |
| Drachtplant, hommelplant, bijenplant |
 |
Een overblijvende moeras- en oeverplant |
| Bloeiperiode: juni-september |
| Bloem: roze vaak sterk verblekend; 6 gelijk gekleurde bloembladen, meeldraden en 9 (of 6); bloeiwijze schermvormig en eindelings aan een zeer lange stengel; |
| Blad: lange opstaande lijnvormige op doorsnee min of meer driekantige bladen |
| Vrucht: kokervormig, de vruchten produceren weinig zaad. |
| Hoogte / lengte stengel: 0,5-1,5 m |
| |
| |
| |
|
| Milieu: in zoete tot zwak brakke voedselrijke ondiepe wateren ( tot 0.5m) en in verlandingsvegetaties; op zandgronden met een (dunne) baggerlaag; in sloten, plassen, kanalen, spoorsloten, stadsvijvers en singels; meestal volle zon - in de buurt van bomen tijdelijk beschaduwd. |
| Verspreiding in Nederland: algemeen in het laagveen, het rivierengebied en Noord-Nederland; elders vrij zeldzaam of ontbrekend. |
| Toepassing: tuin- en stadsvijvers. Groeit ook goed in natte plantenbakken die een paar cm onder waterstaan. |
| Beheer: geregeld schonen, liefst gefaseerd. |
| Wilde solitaire bijen en andere insecten: In agrarisch gebied zijn wilde bijen nauwelijks waargenomen (alleen op afstand van een paar meter zandbijen en/of groefbijen en tuinbladsnijder. In de eigen tuin maskerbijen die de bloemen van deze plant 5 tot 6 weken continu bezoeken. Daarnaast een enkele keer door wormkruidbij en andere insecten, onder meer zweefvliegen, 1 x een bijenwolf en een paar keer door mestselwespen. Deze insecten bezoeken zwanenbloem voornamelijk voor nectar. |
| Dracht: nectar en geeloranje/oranje stuifmeel. Indicatie voor dracht: code 3. Het hangt er heel sterk vanaf of er bijenvolken in de buurt staan. Ook honingbijen komen het meest voor nectar, maar verzamelden in onze tuin ook oranje-geel stuifmeel. |
| Opmerking: kan in sloten en uiterwaarden over honderden meters dominant voorkomen. Was enkele decennia geleden een wettelijk beschermde soort. Door zeer intensieve schoning met groot materieel is de plant op veel gebieden sterk afgenomen. |
|
| Platen Zwanenbloem - (bron links: O.W. Thomé Flora von Deutschland, Österreich und der Schweiz; rechts: Carl Axel Magnus Lindman: Bilder ur Nordens Flora) |
|
| |
| Zwanenbloem |
 |
| Bloeiwijze |
 |
| |
| knopstadium |
 |
| |
| Vruchtstadium |
 |
| |
| Een boerensloot met zwanenbloem in Friesland |
 |
| |
| Een fragment |
 |
| |
| Een spoorsloot in Leeuwarden |
 |
| |
| Centrum dokkum |
 |
| |
| Honingbij |
 |
| |
| Honingbij |
|
| |
| Aardhommels |
 |
| |
| Aardhommel |
 |
| |
| Bijen en andere insecten die op deze plant in de tuin in jul-aug 2020 zijn gefotografeerd |
 |
| |
| Honingbijen met oranje-geel stuifmeel |
 |
| |
 |
| |
 |
| |
 |
| |
| Maskerbijen |
| 5 tot 6 weken continu bezoek van 4-9 maskerbijen |
 |
| |
 |
| |
 |
| |
 |
| |
| Wormkruidbij zuigt nectar |
 |
| |
| Een enkele keer is een wormkruidbij waargenomen |
 |
| |
 |
| |
| Franse wesp was de hele bloeiperiode aanwezig |
 |
| |
| Zweefvliegen bezochten de bloem voor stuifmeel |
 |
| |
| Pistooltje, een nachtvlinder kwam ook een paar keer langs is gefotografrrd tussen 22.00 en 23.00 uur. |
 |
| |
